Ekaina eta liburuen xarma

Ekaina liburuaren sektorearen unerik potenteena izan daiteke, hainbat azoka, topaketa eta konferentziekin, zeinek literaturaren aniztasuna eta sektorearen bizitasuna agerian utzi dute. Azokak ez dira soilik salmenta-guneak; ideien, eztabaiden eta kultur sorkuntzaren topalekuak dira, non irakurleek idazleekin harreman zuzena duten eta liburuak erdigunean kokatzen diren.

Horren eredu da Bilboko Liburu Azoka, bere 55. edizioan, Areatzan arrakasta nabarmena lortu duena. 56 kasetak eta egitarau zabal batek, non Dolores Redondo, Eduardo Mendoza, Miren Agur Meabe edo Mircea Cärtärescu bezalako idazleek parte hartu duten eta milaka bisitari erakarri dituzte, salmenten igoera nabarmena ekarriz. Egitarauak, gainera, literatur genero anitzak jorratu ditu: nobela historikotik hasi eta poesia eta haur literatura arte, idazleen eta irakurleen arteko solasaldiak sustatuz. Bilboko azokaren indarra bere tamaina kudeagarrian eta hurbiltasunean datza, non tokiko eta nazioarteko literaturaren arteko oreka mantentzen den.

Bestalde, Madrilgo Liburu Azoka, Retiro parkean ospatzen dena ekainean ere, Europako handienetakoa da, eta ospakizun galduezina Espainako mailan. Azken edizioetan, milioi bat baino gehiago izan dira bisitariak eta arrakasta honek publiko zabalari erantzuteko gaitasunean datza, baina baita ere idazle eta argitaletxe txikiei espazioa emateko ahaleginean.

Bi azokak sektorearen osasun onaren adierazle dira, baina baita bere erronken isla ere. Liburuaren sektorea, digitalizazioaren eta irakurketa ohituren aldaketen aurrean, etengabe berrasmatzen ari da. Bilbon, adibidez, euskal literaturaren sustapena funtsezkoa da, eta azokak tokiko identitatea indartzen du nazioarteko proposamenekin uztartuz. Madrilen, berriz, merkatu globalaren presioak argitaletxe txikien eta handien arteko lehia agerian uzten du.

Hala ere, bi kasuetan, azokek erakusten dute liburuak oraindik ere kultur kontsumoaren erdigunean daudela, eta irakurleek esperientzia fisiko eta soziala bilatzen dutela: liburu bat eskuetan hartzea, idazle batekin hizketan aritzea edo azoka baten xarma bizitzea.